Akademik Platform İslami Araştırmalar Dergisi

Öz

Tarihsel olguları sebep-sonuç ilişkisi içerisinde, ampirik verilere dayanarak açıklamaya çalışan İbn Haldun önemli bir tarih felsefecisi ve toplumbilimcidir. İbn Haldun Mukaddime isimli kitabında toplumların yükselme ve çöküşünde etkili olan unsurları incelemiştir. 14. Asrın İslam coğrafyasında çeşitli karışıklıklar içinde olduğu bir dönemde, tasavvuf ve selefilik arasındaki gerilimlere şahit olan İbn Haldun, bir toplumbilimci ve din bilgini olarak kendi görüşlerini dile getirmiştir. Bu makalede İbn Haldun’un Mukaddime ve Şifaü’s-Sail isimli eserlerinde tasavvuf ilmine bakış açıları analiz edilmeye çalışılacaktır. Bu iki eserde ortaya konan ortak ve farklı bakış açıları incelenerek bugün İslam Âlemi’nde temel tartışma konularından biri olan tasavvufun hem dini ilimler içindeki hem de tarihsel ve toplumsal konumu tartışma konusu yapılacaktır. Zahir ve batın diyalektiğinde tasavvuf ilminin dayandığı temel referans noktaları, birey ve toplum diyalektiğinde toplumsal kurumlara ve değerlere etkisi incelenmeye çalışılacaktır